Na ostvarivanje prava u socijalnoj zaštiti korisnici u prosjeku čekaju od dva i po do čak 19 mjeseci – utvrdio je glavni revizor. Najkritičnije neplatiše tuđe njege i pomoći su Lopare, Krupa na Uni i Sokolac.
Na prozivke Duška Šnjegote top tri načelnika ne odgovaraju. Konačno je neko ozvaničio ono što godinama pričamo, tvrde oni kojima mjesečne isplate od 166 ili 83 marke kasne po skoro dvije godine.
– To dešava u manjim sredinama koje kažu da njihovi budžeti nisu tako veliki. Manja sredina ima manje budžete ali ima daleko manji broj tih kojima to pravo pripada – rekao je predsjednik Koordinacionog odbora invalidskih organizacija Republike Srpske Zoran Dobraš.
Revizori su na terenu zatekli pravi haos – pa su otkrili da opštine naugroženijima bukvalno plate tek kad imaju novca. Iako izdvajaju tek pola od ukupne naknade, drugu polovinu plaća republička vlast. Revizori su utvrdili da se kasni i u Vladi RS. U opštinama, obično prvo čekaju na doznaku iz Ministarstva zdravlja kako bi dobili zeleno svjetlo da i oni, kad budu imali pare, izvrše uplatu.
– Glavna služba za reviziju: Doznake sredstava na račune opština najčešće su vršene krajem mjeseca za pravo iz prethodnog mjeseca. Po redoslijedu doznaka za mjesečne obaveze budžeta, ovo je znatno kasnije od isplata penzija, kasnije od ostalih isplata iz grupe socijalnih davanja, a kasnije i od isplata plata zaposlenih u republičkoj upravi. I pored takvog redoslijeda, doznake nisu izvršavane u roku ni redovno.
Revizori su izračunali da je u budžetu Srpske prethodnih godina za ove kategorije uglavnom naznačeno 18 miliona maraka, ali je plan probijan pa se isplaćivalo i do 21 milion. To je ipak tek 0,6 odsto iz ukupne republičke kase. Iznos se nije povećavao, iako je trend broja korisnika za tuđu njegu i pomoć, u odnosu na 2013. godinu, povećan za skoro 40 odsto.
– Ako posmatramo da cijena nekog auta koji se kupuje je oko 130 000 maraka to je 13 000 ljudi po 100 maraka: Znate, kada uzmete te odnose onda je logično da nema senzitivnosti ili brige od strane ministarstava i Vlade jer novaca očigledno ima a za takve potrebe to mora biti prioritet – rekao je ekonomski analitičar Zoran Pavlović.
Načelnicima i gradonačelnicima revizori predlažu da utvrde prioritete i redoslijede isplata. Vladi predlažu veću kontrolu i preispitavanje dosadašnjih rješenja i model finansiranja u sistemu socijalne zaštite.
U Ministarstvu zdravlja kažu da su zbog ekonomičnosti i efikasnosti pristupili izmjenama podzakonskih akata koji regulišu ovu oblast. Krenuli su, kažu, i sa stručnim nadzorom u najkritičnijim opštinama.
– Kontrole će biti ponovljene kako bi se utvrdilo da li su preporuke ispoštovane, a nepravilnosti otklonjene. Ukoliko navedene preporuke Ministarstva ne budu ispoštovane uslijediće kazne u skladu sa Zakonom o socijalnoj zaštiti. Preduzete su i određene mjere i upozorenja prema lokalnim zajednicama koje imaju zakonsku obavezu finansiranja 50 odsto osnovnih prava korisnika.
Čitav sistem obuhvata oko 30 hiljada korisnika. Neka od udruženja svojevremeno su zbog kašnjenja prijetila protestima, ali su nakon pregovora i novih obećanja iz Vlade Srpske odustajala od tih namjera.
Srpska Cafe
